[1] Hoe de verschijningsvorm van de eerste hel eruitziet, hebben jullie tijdens het verloop van de mededelingen over de zon al eens gezien, evenals het op verschillende manieren binnengaan in de eerste hel. Alleen moet ik er nog aan toevoegen dat de ijver van de helse geesten die jullie in de eerste hel hebben gezien, bij voorkeur slechts gericht is op genot en vraat. Deze toestand lijkt op die op de aarde, waarin de mensen ook al het mogelijke doen om, zoals jullie gewoonlijk zeggen, brood op de plank te krijgen.
[2] Er zijn er die verschillende soorten bedrijven opzetten, anderen azen op een baan als beambte, weer anderen op een goed huwelijk. Dat alles doen ze niet vanwege het goede, maar uitsluitend omwille van zichzelf en het dagelijkse brood. In deze toestand bekommeren zij zich weinig om een of andere pracht of luister, maar het gaat hun vooral om een zekere broodwinning.
[3] Op de hemelse manier is men enkel en alleen bezorgd om de liefde en het kennen van God. Voor al het andere zorgt de Heer! Volgens de helse manier echter maakt men zich juist zorgen om het tegengestelde. Men wil een zekere verzorging hebben en denkt in het beste geval: als ik eerst maar van alle uiterlijke behoeften verzekerd ben, dan zal ik wel zien of de geest met deze verzorging tevreden is. Wanneer iemand dan een uiterlijke verzorging, die gewoonlijk met een of ander bescheiden bezit verbonden is, verkregen heeft, dan gaat hij al gauw tot een aan zijn bezit gerelateerde hoogmoed over, die hij middels een zekere praal steeds meer versterkt. Om die reden beginnen dan ook jonge beambten evenals nieuwe bedrijfsvoerders, ieder natuurlijk op zijn eigen gebied, steeds meer te snoeven. Al spoedig weten ze niet meer hoe ze moeten zitten, staan, lopen, kijken, luisteren en spreken, opdat men al meteen merkt en in zekere zin zal erkennen en van hun gezicht aflezen hoe bemiddeld zij zijn en welk een belangrijk ambt ze bekleden.
[4] Zijn zulke mensen op deze manier van alles voorzien, dan hoeven ze nergens meer voor te zorgen, want ze hebben hun vaste inkomen en hun dagelijkse brood. Nu zouden ze moeten beginnen om voor het geestelijke te zorgen. Maar integendeel, nu hebben met die verzorging de pronk- en heerszucht hun intrede gedaan. Daarom zorgen ze er nu meer dan ooit voor om steeds maar hogerop te komen en net als de bedrijfsvoerders, steeds rijker te worden. In deze situatie worden ze vervuld van afgunst en innerlijke haat tegenover degenen die hen op een of andere manier in de weg staan.
[5] De naastenliefde gaat bij hen zo ver, dat menig ondergeschikte beambte niets vuriger wenst dan de dood van de boven hem geplaatste hogere beambte, om dan bij zo'n gelegenheid de plaats van zijn meerdere in te kunnen nemen. De fabrikant wenst niets vuriger dan de zakelijke ondergang van zijn collega's, zodat hij dan de hele handel naar zich toe kan trekken. Ja, zijn naastenliefde gaat zover dat hij, als het maar enigszins mogelijk zou zijn, al zijn concurrenten in een druppel water zou willen verdrinken. Hij onderneemt ook alles wat maar denkbaar is om, waar en hoe maar mogelijk, zijn naaste concurrenten te ruïneren.
[6] Als jullie dit wereldse gedrag een beetje nader belichten, dan zien jullie de eerste hel met haar vraatzucht reeds helemaal voor je en ook zien jullie haarscherp uitgebeeld hoe deze in de tweede hel in haat, toorn, nijd en heerszucht overgaat. Jullie hoeven hier niets anders te doen dan de uiterlijke morele en burgerlijke staatswetten door te strepen en jullie hebben de eerste en tweede hel letterlijk en figuurlijk voor ogen.
[7] Wat op aarde onder de dekmantel van morele en burgerlijke wetten nog van een zekere beschaving getuigt, ontaardt hier bij het wegvallen van deze wetten meteen in oorlog, roof- en moordlust. Ziedaar het perfecte beeld van de eerste hel.
[8] Willen jullie het beeld van de tweede hel, doe dan hetzelfde. Jullie zullen meteen overal verborgen listigheid beginnen te ontdekken en nergens zullen jullie mensen of geesten samen zien, die niet elkaars doodsvijanden zijn. Ook al bejegenen zij elkaar uiterlijk vriendelijk en vol hoffelijkheid en ook vol schijnbare wederkerige liefde, dan is al deze liefde toch niets anders dan pure haat. Want het is allemaal politiek om de tegenstander vredig te stemmen en hem fijntjes te ontwapenen, om hem dan des te zekerder zonder tegenstand te kunnen overvallen en te gronde te richten.
[9] Kijk op jullie aarde maar eens naar de zogenaamde onderkruipers en hielenlikkers. Dat zijn gewoonlijk de ergste vijanden van degenen voor wie ze kruipen. Ze tillen hen op, om dezelfde reden als de gier de schildpad, om hen, wanneer zij met hen de juiste hoogte hebben bereikt, op een schandelijke manier te laten vallen en zo door hun val nog meer te winnen.
[10] Kijk, dat is weer letterlijk en figuurlijk de puur helse liefde van de tweede graad. Daarom worden er in deze hel ook allerlei bedrieglijke kunsten uitgehaald om daarmee elkaar te vangen en te gronde te richten, in de dwaze veronderstelling dat men door de val van anderen, op welke wijze dan ook, steeds meer zou kunnen winnen.
[11] Op deze manier leren ook onze leerlingen de hellen eerst theoretisch en daarna praktisch door en door kennen. En zo hebben ook wij op de kortst mogelijke manier de verschijningsvormen van de eerste twee hellen in ogenschouw genomen. Wie over deze beschrijving nog enigszins nadenkt, heeft alles zonneklaar voor zich. Wat echter de verschijningsvorm van de derde hel betreft, daaraan zullen we een aparte beschouwing wijden, want deze moet het beste begrepen worden, omdat zij de oorzaak van al het kwaad is.

«« 109 / 127 »»