[1] Ten eerste: laten we eens een rijke speculant als voorbeeld nemen. Beschouw deze eeuwig onverzadigbare eens nader. Waarop heeft hij zijn liefde en wil gericht? Alleen maar op alle mogelijke, maar enigszins wettelijk geoorloofde manieren om zich de bezittingen van een heel land en tenslotte van een heel rijk te verschaffen, en als hem dat gelukt is, ook nog verscheidene rijken, zoniet het hele aardoppervlak te bemachtigen. Een dergelijk plan gelukt hem weliswaar niet helemaal en hij zal zijn idee waarschijnlijk nooit helemaal realiseren, maar desondanks laat hij het niet los en heimelijk denkt hij: had ik maar een krijgsmacht van minstens een paar miljoen onoverwinnelijke soldaten, dan zou ik al het goud, zilver, alle edelstenen en parels van de hele wereld op één hoop laten vergaren.
[2] Ook heeft menigeen de volgende wens: als toch eens een pest in het land zou uitbreken die behalve mij alle mensen in het zand liet bijten, dan zou ik de natuurlijke, universele erfgenaam van het hele land zijn. Als er dan mensen uit een ander land zouden komen die mij mijn universele erfrecht zouden willen betwisten, dan zou de pest hen meteen aan de grens moeten pakken en wurgen!
[3] Kijk, dat is een beeld van de onderste hel, dat jullie dagelijks onder de mensen kunnen aantreffen onder alle standen, te beginnen bij de gewone marskramer tot aan de grootste speculant. Wat belet hen om zulke zogenaamde loffelijke ideeën te realiseren? Niets anders dan de fatale materie. Nemen we deze echter weg en beschouwen we dan de absolute geest met dezelfde eigenschappen, dan hebben we de onderste hel in topvorm voor ons!
[4] Ten tweede: er staat nu een officier met een lagere rang voor ons. Wat is de voornaamste gedachte die er in zijn hart huist? Misschien de gedachte om de staat nuttige diensten te bewijzen? O nee, dat is wel de laatste. 'Vooruitkomen', dat is de voornaamste gedachte; als het mogelijk zou zijn, elk uur een trapje hoger klimmen, in één jaar ten minste generaal worden en als zodanig zo gauw mogelijk promoveren. Stel je voor dat hij de hoogste trede van de ladder bereikt heeft, dan zal zijn plan, of ten minste zijn voornaamste gedachte zijn: en nu eropuit met enorme legerscharen om alle volkeren te overwinnen. Zijn deze overwonnen en heb ik de macht in handen, dan moeten alle keizers, koningen en vorsten voor mijn zwaard beven!
[5] Wie de heerszucht in onze officier nu niet onderkent, moet wel met een zevenvoudige blindheid geslagen zijn. Wat is ook hier weer de oorzaak dat onze officier niet in staat is om dit te realiseren? Evenals hierboven, de materiële, natuurlijke, beperkende omstandigheden. De materie tikt onze held op de vingers en hij moet zich goedschiks of kwaadschiks zijn ondergeschikte officiersrang laten welgevallen. Daarom scheldt hij nogal eens en probeert zijn ondergeschikten zijn heerszucht zo goed mogelijk te laten voelen. Het geringste vergrijp van een ondergeschikte wordt met tirannieke onbarmhartigheid bestraft. Neem bij deze officier de materiële hindernissen weg en jullie hebben het tweede, volmaakte beeld van de fundamentele hel in een niet te overtreffen vorm voor je.
[6] Ook dit beeld kunnen jullie veelvuldig vinden, vooral bij die categorie mensen die bevoegd zijn een degen te dragen en ook bij degenen die het privilege hebben een karikatuur van een zogenaamd adellijk wapen voor hun weinigzeggende naam te voeren. Overal zullen jullie daar de heerszucht aantreffen en wel in de meest geprononceerde vorm. En dat is nu juist het wezen van de onderste van alle hellen, dat onverzadigbaar is en dat haar heerszucht en begerigheid tot in het oneindige wil uitbreiden. - Er volgen nog meer beelden!

«« 112 / 127 »»