[1] Het bolinstrument is samengesteld uit gedraaide buizen, die naar buiten toe meer afgevlakt zijn; alleen naar binnen toe zijn ze volkomen rond van vorm. - De bol is op zijn breedste punt drie klafter in doorsnee; beneden deze breedste uitbolling van de bollen zijn ook de dikste buizen gewonden. In de richting van de polen van de bol, die een trechtervormige opening hebben, zijn in aflopende volgorde ook steeds kleinere buizen aangebracht.
[2] De bol rust op een open driepoot, waaronder een krachtig blaasapparaat is aangebracht, van waaruit de wind door de poten van het onderstel de bol wordt binnengeleid. Naast de reeds genoemde hoofdklankbuizen lopen nog kleinere windbuizen, waarvan de mondingen aangebracht zijn boven de gaten, waarin de hoofdklankbuizen enigszins uitstekend boven de bol uitlopen. Daar waar de wind over de verschillende buizen wordt verdeeld, is overal een ventiel aangebracht, dat door een speciaal mechanisme geopend of weer gesloten kan worden. Wordt het ventiel geopend, dan wordt de wind daardoor via de uitmonding bij het toonvormende gat van de klankbuis gebracht; wordt het in het tegenovergestelde geval gesloten, dan is de toon met het afsluiten natuurlijk ook ten einde, ongeveer zoals bij jullie orgels.
[3] Nu weten we dus, hoe dit instrument in elkaar zit. Nu is enkel de vraag: Hoe wordt dit instrument eigenlijk bespeeld? - Dat gebeurt ongeveer op de manier zoals jullie orgels, door middel van een klavier; alleen heeft het klavier een andere vorm en zijn de halve tonen anders ingedeeld dan op jullie klavieren. Want de toonladder, die jullie de diatonische noemen, is hier niet de basale toonladder; hun basale toonladder bestaat uit hele tonen, waartussen overal een halve toon zit. - Het klavier is dus ook zo. Dit bestaat eigenlijk uit twee rijen langwerpige, ongeveer een voet brede halve bollen. Dit klavier wordt het onderste genoemd. Tussen ieder onderste toets is, iets hoger en iets korter, eveneens een langwerpige, maar slechts een halve voet brede halve bol aangebracht. - Nu zullen jullie zeggen: Zouden vlakke toetsen niet beter zijn dan zulke ronde? - Voor jullie vingers zullen vlakke toetsen waarschijnlijk wel bruikbaarder zijn dan ronde; maar voor de sterke vingers van onze Mironbewoners zijn deze toetsen weer beter. Want als zij vlakke toetsen zouden hebben, zouden deze minstens nog eens zo breed moeten zijn om apart ingedrukt te kunnen worden - aangezien een vingertop van een Mironbewoner niet zelden twee voet breed is. Door de bolling naar boven van de toetsen kan de speler ieder toets, die een heel kleine val heeft, heel gemakkelijk en zonder de naastgelegen toetsen aan te raken apart indrukken. Nu zien jullie wel het voordeel van deze vorm van het klavier voor onze bewoners.
[4] Nu kennen we het hele instrument. - Het is alleen de vraag, wat voor klank het eigenlijk heeft? - De klank van dit instrument lijkt het meest op de klank van een fluit bij jullie; alleen is hij onvergelijkelijk veel luider, maar kan door een speciale voorziening, waardoor de polaire geluidstrechters van dit instrument meer of minder ver geopend of gesloten worden, van fortissimo in pianissimo overgaan.
[5] Op dit instrument zijn onze Mironbewoners zo af en toe werkelijk grote kunstenaars. Sommigen bezitten zo’n vaardigheid in het bespelen van dit instrument, dat de grootste kunstenaars bij jullie hogelijk verbaasd zouden staan, als ze zo’n bollenspeler daar zouden horen. Dit instrument ontbreekt dan ook in geen enkel huis en is zo algemeen geliefd, dat iemand, die er niet minstens een kleinigheid op kan spelen, als zeer eenvoudig wordt beschouwd - wat echter maar zeer zelden voorkomt.
[6] Jullie zouden ook wel willen weten wat voor muziekstukken deze musici spelen, en of soms ook zulke muzikale composities hebben als jullie? - Jullie kunnen geloven dat aan dergelijke producten hier echt geen gebrek is. Want in vrijwel ieder huis woont wel een componist, die met behulp van kleurige tekens tussen drie getrokken lijnen, waarmee de drie octaven aangegeven worden, zijn ideeën op metalen platen, op stenen platen of soms ook wel op dunne, glad geschaafde houten platen opschrijft.
[7] Deze muziektekens zijn veel eenvoudiger dan die van jullie. Want met zes kleuren geeft hij de zes hele tonen aan, en wel met ronde punten zoals bij jullie. - De halve tonen worden echter aangegeven met grote nullen in de kleur, die bij de voorafgaande grondtoon hoort. Zodoende kan de componist op één regel de hele toonladder van een octaaf schrijven. - Als hij nu een akkoord wil plaatsen, dan zet hij deze punten met verschillende kleuren net als jullie boven elkaar; maar zo, dat ze niet de tweede lijn storen, om welke reden de drie lijnen ook altijd op passende afstand van elkaar getrokken zijn.
[8] Nu zullen jullie zeggen: Dat is allemaal wel in orde; maar hoe brengt hij er ritme in? - Heel gemakkelijk! - Hij trekt de muzieknoten, die binnen hetzelfde tijdsbestek na elkaar gespeeld moeten worden, door middel van een lijn bij elkaar, en onder deze lijn schrijft hij dan een getal of geeft hij dit getal ook wel met punten aan. Als een noot langer aangehouden moet worden, dan staat deze op zichzelf; en met een bepaald, onder de noot aangebracht teken wordt aangegeven, hoe lang deze toon aangehouden moet worden. En aan het begin van ieder muziekstuk wordt evenals bij jullie een bepaalde tempo-aanduiding geplaatst, waar de verdere indeling van een muziekstuk zich qua ritme naar te richten heeft; en ook wordt het ritme net als bij jullie door kleine dwarsstreepjes aangegeven.
[9] Dat is wel het meest wezenlijke over de manier, waarop onze componisten op Miron hun ideeën plegen op te schrijven. - Omdat hun instrumenten zich altijd alleen maar over drie octaven bewegen, hebben zij ook ruim voldoende aan deze drie lijnen en hebben ze dus ook maar één sleutel. Ook al gaat bijvoorbeeld het schijfinstrument een octaaf hoger, dan is dat geen probleem; want het geheel ligt enkel aan het instrument, dat dezelfde muzieknoten in zijn positie net zo speelt als het instrument, dat een octaaf lager ligt. - Wat hier echter voor de instrumenten geldt, geldt nog des te sterker voor de zangers, die met hun kelen maar heel zelden hetzelfde bereik als hun instrumenten halen.
[10] Een geheel, volledig orkest bestaat behalve zangers dus uit slechts drie personen en - bij het bolinstrument - een blaasspeler. Deze drie mensen brengen echter met hulp van de blaasspeler een zodanig muzikaal effect ten gehore, dat jullie zo’n concert op een afstand van drie uur gaans nog heel duidelijk zouden horen. Want ten eerste hebben deze instrumenten als gevolg van de heel intense en elastische lucht van dit hemellichaam een buitengewoon luide klank, en ten tweede zijn de zangers hier ook buitengewoon goed bij stem; want een echt krachtige toon van zo’n Mironzanger zou bij jullie op aarde een behoorlijk luide kanonnade waarschijnlijk overstemmen.
[11] Voor jullie oren zou zo’n concert van dichtbij wel wat te hard zijn; maar op een behoorlijke afstand zou het jullie beslist niet weinig in verrukking brengen. Want hun composities zijn zeer verheven van aard, bewegen zich zelden in majeur, maar meestal in de mineur toonsoorten, die bij hen halve toonsoorten genoemd worden.
[12] In hun muziektheorie hebben ze drie toonsoorten: een heel harde, die de basis van de overige is; vervolgens een hele toonsoort, die op jullie majeur lijkt, en dan hebben ze nog een halve toonsoort, die met jullie mineur overeenkomt. Deze laatste noemen zij de enige eetbare vrucht van hun muziekboom; de hele toonsoort is bij hen de oneetbare stam van de boom, en de harde toonsoort is de wortel van deze boom, die net als de stam voor oneetbaar wordt verklaard. -En daarmee hebben we nu ook het wezen van de toonkunst van de bewoners van deze planeet leren kennen.
[13] Rest ons dus slechts te vermelden, dat de mensen van deze planeet op het vlak van de optica hetzelfde presteren als op het terrein van de geluidsleer. - En uit deze omstandigheid kunnen jullie gemakkelijk afleiden, dat zij ook goed thuis zijn in de rekenkunde en de astronomie.
[14] Dat zij, om dergelijke instrumenten te kunnen vervaardigen, ook goed thuis moeten zijn in de mechanica, hoeft nauwelijks genoemd te worden. Jullie zouden verbaasd staan, als jullie hier vrijwel overal zelfs de meest doelmatige tijdmeters van mechanische aard zouden aantreffen, die veel zekerder en nauwkeuriger dan jullie beste klokken de tijd meten en de kleinste onderdelen ervan nauwkeurig bepalen. Zulke technici wonen als vaklieden in ieder dorp en hebben daartoe ook speciale werkplaatsen naast hun woonhuizen.
[15] Tevens bezitten de mensen van deze planeet ook schrifttekens, waarmee zij woorden kunnen opschrijven, en wel op hetzelfde materiaal als waarop ze hun muziektekens schrijven. - Hieruit kunnen jullie wel met zekerheid concluderen, dat de mensen van deze planeet in ieder opzicht heel ontwikkeld zijn.
[16] Over hun geestelijke ontwikkeling zullen we een volgende keer uitvoerig spreken. - En dus is het genoeg voor vandaag!

«« 64 / 74 »»