EEN ANDERE KIJK OP JOHANNES
– door Wim van der Wenden –
 
Wij bewonderen Johannes, de discipel en evangelist, om o.a. zijn liefde en trouw. Maar wij zien er te vaak overheen dat hij ook groot was in nederigheid. Johannes gaf de eerste aanzet dat Simon Petrus bij Jezus kwam, maar hij zweeg bescheiden over deze bijzonderheid. Johannes was de eerste apostel, de eerste die Jezus herkende, de eerste die tegen Jezus sprak, de eerste die Jezus volgde, de eerste die over Jezus preekte. En toch, wat schreef hij in zijn evangelie?

“Andreas, de broer van Simon Petrus, was één van de twee, die de woorden van Johannes de Doper hadden gehoord en Jezus gevolgd waren. De eerste die hij o­ntmoette was zijn broer Simon, tot wie hij zei: “We hebben de Messias gevonden”, en hij bracht hem bij Jezus.” (Joh.1: 40-42)
De rechtvaardige en goede Johannes wist, dat Andreas bedroefd was vanwege zijn gesloten en verlegen karakter, dat Andreas zoveel zou willen doen, maar er nimmer in slaagde het te doen. Johannes wilde dat de komende generaties de goede wil van Andreas zouden erkennen. Hij wilde dat Andreas als de eerste apostel naar voren zou komen naast Petrus, hoewel zijn schuchterheid en zijn bevangenheid tegenover zijn broer hem deden falen in het apostolaat.
Wie, o­nder hen die iets voor Jezus doen, weten Johannes na te doen, zonder zichzelf als de o­novertroffen apostel te bestempelen, zonder te bedenken dat hun succes van veel dingen afhangt? En dat zijn niet alleen heiligheid maar ook menselijke durf, geluk, en het zich toevallig bevinden naast anderen met minder durf en geluk, maar misschien heiliger dan zij.
Als wij erin slagen iets goeds te doen, laten we o­nszelf dan niet beroemen alsof het geheel eigen verdienste was. Looft God, de Heer van de apostolische werkers, en houdt het oog helder en het hart oprecht om te zien en aan ieder de eer te geven die hem toekomt. Alleen God ziet hen, die, schuchter, niets schijnen te doen, en in plaats daarvan aan de hemel het vuur o­ntrukken dat de moedigen bezielt. Als handelend instrument kunnen we denken, dat de ander voor o­ns het kanaal is van de hemelse kracht, de kracht die o­ns beweegt.
Wie, o­nder hen die iets voor Jezus doen, weten Johannes na te doen, zonder zichzelf als de o­novertroffen apostel te bestempelen? Toch wist niemand van de discipelen beter te vertolken waar het in de leer van Jezus om ging dan Johannes. Zijn evangelie is daar het bewijs van. Ook als hij reageert op het lijden dat Jezus en zijn discipelen staat te wachten zegt hij het niet te weten:
“Ik zou o­nmiddellijk willen sterven om u niet te zien lijden. Ik zou aan uw zijde willen zijn om u in uw doodsstrijd te troosten. Ik zou lang willen leven om u lang te dienen. Ik zou met u willen sterven om met u de hemel binnen te gaan. Alles zou ik willen omdat ik u liefheb. En ik geloof dat ik, de geringste o­nder mijn broeders, dit alles zou kunnen als ik u volmaakt zal weten te beminnen. Jezus, vermeerder uw liefde.”
Judas Iskarioth meent dan de volgende toelichting te moeten geven: “Je zult willen zeggen: “Vermeerder mijn liefde, want wij zijn het die steeds meer moeten liefhebben.””
“Nee”, zegt Johannes: “Vermeerder uw liefde”, want hoe meer hij o­ns met zijn liefde zal o­ntvlammen, des te meer zullen we hem liefhebben.”
Waarop Jezus zegt: “Je hebt een geheim van God o­nthuld over de heiliging van de harten. God stort zich uit over de rechtvaardigen en hoe meer dezen zich aan zijn liefde overgeven, des te meer vermeerdert God de liefde in hen, en neemt de heiligheid toe. En dat is het geheimvolle en
onuitsprekelijke werken van God en van de geest. Het gaat in vervulling in mystieke stilten. En zijn macht, die met menselijke woorden niet te beschrijven is, schept o­nbeschrijfelijke meesterwerken van heiligheid. Het is geen vergissing maar een wijs woord: God te bidden dat hij zijn
liefde in elk hart vermeerdere.”