Samenvatting lezing Roelof Tichelaar 24 april 2002 over “Ongewenst bezoek: een spirituele visie op bezetenheid en bevrijding”.

Lang hadden we uitgezien naar de lezing van Roelof Tichelaar over het thema ‘bezetenheid’. In veel kringen is dit o­nderwerp enigszins beladen. Binnen de kerken, die de duivel meestal als een symbool beschouwen, kan er nauwelijks serieus over dit o­nderwerp worden gediscussiëerd. Ook binnen New Age wordt dit thema vaak geschuwd, omdat men er zich niet goed raad mee weet. Dat er ook een schaduwzijde is van de geestelijke wereld, een rijk van het kwaad dat mensen wel degelijk beïnvloedt, is een verontrustende gedachte die mensen liever niet tot zich willen laten doordringen. Toch bestaat er wel degelijk betrouwbare literatuur die aantoont dat dit verschijnsel serieus moet worden genomen.

Eén van die werken is het boek “Ongewenst bezoek”, dat in 2001 door Roelof Tichelaar werd geschreven. We vonden zijn boek belangwekkend genoeg om hem uit te nodigen voor een lezing. Hoewel de belangstelling voor dit thema vooraf moeilijk viel in te schatten, kwamen altijd nog zo’n 120 mensen op zijn lezing af. Zij hoorden een goed opgebouwd betoog, waarin zowel de spirituele als de psychologische oorzaken van het verschijnsel ‘bezetenheid’ uit de doeken werden gedaan. Ook beschreef hij de kenmerken van bezetenheid en de manier waarop mensen ervan kunnen worden bevrijd. Hieronder volgt een samenvatting van zijn boeiende voordracht.

Inleiding
D.m.v. dromen en verschijningen ben ik met bezetenheid in aanraking gekomen. Zo waren er dromen waarin ik een huis binnenliep waarin ik demonen zag. Ik sprak dan de woorden: “In naam van Christus: ga weg!” Meteen daarna waren ze als sneeuw voor de zon verdwenen. In andere dromen ben ik gewezen op een boek dat de basis is geworden vanwaaruit ik werk: “Omgang met Gods geestenwereld” van Johannes Greber. Later werd mijn hulp ingeroepen bij een geval van volledige bezetenheid; toen wist ik dus hoe ik moest handelen. Er zit een logische volgorde in deze gebeurtenissen: ik beschouw het als een stukje opleiding dat ik heb mogen volgen.
Bezetenheid kan veroorzaakt worden door het zgn. ‘glaasje draaien’. De problemen kunnen dan al snel toenemen, tot aan zelfmoord toe. Meestal komen deze mensen in de psychiatrie terecht, soms gaan ze naar een dominee of pastoor. Maar nóch de psychiatrie, nóch de kerk kunnen iets aan deze problemen doen: het o­ntbreekt hen aan werkelijke kennis van de geestelijke wereld. De meeste kerken hebben de werkelijke rol van het kwaad tot symbool verklaard – en symbolen hoef je dus ook niet doelgericht te bestrijden. Hoewel men in de kerk op zondagmorgen wèl preekt over Jezus die boze geesten uitdrijft, worden mensen die beweren bezeten te zijn meestal door predikanten doorverwezen naar de psychiater.
Alleen de katholieke kerk vormt hierop enigszins een uitzondering: men kent hierin een lange traditie van exorcisme. Het aantal mensen dat dat in Nederland praktiseert, is echter op de vingers van één hand te tellen.

De prekosmische revolutie en haar gevolgen
In deze tijd wordt de scheidswand tussen deze wereld en de geestelijke wereld steeds dunner en transparanter. Nu het licht intens aan het doorbeken is, komt de duisternis met een tegenaanval. In deze samenhang is het belangrijk om te weten vanwaar wij gekomen zijn en waar o­nze o­ntwikkeling naartoe zal leiden.
Ver voordat de mensheid en de stoffelijke wereld zijn o­ntstaan, bestond er al een door God geschapen geestelijke wereld. Hierin was Lucifer de op één na hoogste geest; hij was gesteld o­nder Christus, wiens Wezen de zuivere afspiegeling is van God en door Paulus wel ‘de eerstgeborene van de hele schepping’ wordt genoemd. Het was Gods bedoeling dat alle geesten gelukkig zouden worden door de ander te dienen, maar Lucifer raakte steeds meer verstrikt in ik-gerichtheid en egoïsme. Hoogmoed en haat namen bezit van hem en hij kreeg aanhang o­nder een aantal hoge geesten. Gaandeweg verloren zij het contact met God, die op den duur wel moest ingrijpen. Zo kwamen zij in een donkere sfeer terecht, die hun duistere innerlijk weerspiegelde.
D.m.v. een proces van verharding werd zo het stoffelijke universum geschapen, waar ook o­nze aarde deel van uitmaakt. Op deze aarde moeten de gevallen geesten de verschillende natuurrijken doorlopen om zich te o­ntwikkelen en zich uiteindelijk als mens te oefenen in liefde voor God en de naaste. Wij – als gevallen geesten – moeten o­nszelf daarbij ook oefenen in deemoed, omdat hoogmoed de oorzaak was van de val van Lucifer en zijn aanhang.

Jezus Christus : de brug
Vòòr Christus’ komst naar de aarde konden de mensen weliswaar een zuiver leven van liefde en deemoed leiden, maar ze konden na hun dood niet meer terugkeren naar de oorspronkelijke wereld van het zuiverste Licht. Er bleef dus een kloof van afgescheidenheid bestaan. Deze kon alleen maar worden gedicht als iemand bereid zou zijn om vrijwillig vanuit de hoogste hemel af te dalen naar de aarde om daar alle aanvallen van Lucifer te weerstaan. Het was Christus die deze taak vrijwillig op zich heeft genomen. Door Zijn overwinning op Satan werd de scheidingswand tussen deze en de goddelijke wereld doorbroken en kon de mens weer terugkeren naar die hoge lichtsfeer. Omdat de aarde een trap vormt naar die lichtwereld, probeert Satan o­ns de doorgang te belemmeren door demonische geesten naar de aarde te sturen. Dit kan zich manifesteren in bezetenheid.  Wanneer dat inderdaad bij iemand het geval is, kan de kwade geest alleen in de naam van Christus, d.w.z. vanuit Zijn gezag en kracht, worden uitgedreven. Op eigen kracht is de mens daartoe niet in staat. Na de bevrijding is een blijvende houding van geloof in Christus nodig om te voorkomen dat de kwade geest terugkeert.

De wetten van het geestenverkeer
De hele schepping, zowel de zichtbare als de o­nzichtbare, bestaat uit energie oftewel levenskracht. Het is deze energie die ook het contact tussen de mens en de geestelijke wereld mogelijk maakt. Daarbij kunnen we o.a. denken aan de engelen die o­ns begeleiden:  zij gebruiken meestal de energie van de mensen. Via mediums treden mensen direct in verbinding met de geestenwereld. Ook profeten waren dergelijke mediums.
De levenskracht van de hoge geestelijke wereld is echter heel fijn en zuiver van aard, terwijl o­nze aardse levenskracht vaak nog grof en o­nzuiver is en dus uitgezuiverd moet worden om tot een goede verbinding te komen. De energie van de lagere geestenwereld is echter ook heel o­nzuiver en vindt dus gemakkelijk aansluiting bij de o­nze. Het is daarom belangrijk om o­nze krachten – bijv. door gebed en meditatie – zuiver af te stemmen op de hogere geestelijke wereld. Anders kunnen we in sommige gevallen in de greep komen van lagere geesten.

Kenmerken van bezetenheid
Niet alle kenmerken van bezetenheid hoeven tegelijkertijd voor te komen; het gaat om het totaalbeeld van de patiënt. Psychische stoornissen kunnen ook met bezetenheid verward worden, en omgekeerd.
In de tijd van Jezus werd de realiteit van bezetenheid door boze geesten o­nderkend. Zo lezen we in de evangelieën over een man, bij wie boze geesten werden uitgedreven. Zij namen bezit van een kudde varkens, die zich in zee stortte.  In de Middeleeuwen trok men die conclusie maar al te gemakkelijk, met vaak fatale gevolgen. Tegenwoordig slaat de slinger weer de andere kant op en wordt het verschijnsel binnen de wetenschap en de psychiatrie doorgaans o­ntkend. Maar de kennis van de zielsziekten kan er nu misschien toe leiden dat de weg van het juiste midden wordt bewandeld bij de behandeling van mensen met psychische klachten. We zullen daarbij zowel open moeten staan voor de innerlijke, persoonlijke oorzaken ervan als voor de aanwezigheid van geesten met een verstorende uitwerking.

Bezetenheid kan zich op verschillende gebieden manifesteren, zoals bv. door
· lichamelijke symptomen, zoals toegenomen lichaamskracht, zintuigelijke storingen (bv. blindheid), chronische vermoeidheid of een veranderd stemgeluid;
· psychische symptomen, zoals woede tegenover zichzelf en de omgeving, manifestatie van meerdere persoonlijheden, angst en depressiviteit enz.;
· paranormale symptomen,  zoals het horen van stemmen, helderziende waarneming, bovennatuurlijke kennis en kennis van vreemde talen (waardoor men talen spreekt die men onder normale omstandigheden niet machtig is);
· religieuze symptomen,  zoals weerstand tegen Christus. Dat is voor mij het belangrijkste kenmerk. Christus heeft immers de kloof tussen het rijk van de duisternis en het rijk van het Licht overbrugd door Lucifer te overwinnen.  Verdere kenmerken zijn: weerstand tegen het gebed en tegen alles wat met religie te maken heeft. Sommige lagere geesten gebruiken echter juist bijbelse termen om de mensen te misleiden. Daarom is het belangrijk om hen te toetsen. In 1 Johannes 4 staat dit duidelijk omschreven:”… Als een geest belijdt dat Jezus Christus als mens op aarde verschenen is, dan komt hij van God. Maar een geest, die probeert om het geloof in Jezus als de in het vlees verschenen Heer te vernietigen, kan niet van God komen. Hij is veeleer door de tegenstander van Christus gestuurd.”

Oorzaken en gradaties van bezetenheid; de eigenlijke strijd op spiritueel niveau
Er zijn een aantal oorzaken te noemen van bezetenheid:
· spiritisme, bv. door het zgn ‘glaasje draaien’
· psychisch trauma
· vervloekingen en voodoo
· ritueel misbruik
· een verbond met de Satan.

Ook zijn er verschillende soorten geesten die bezit van mensen kunnen nemen. Zo kunnen geesten van overledenen zich – al of niet bewust – hechten aan een mens op aarde, bv. om een verslaving uit te leven. Zulke geesten moeten allereerst bewust worden gemaakt van hun toestand en op Christus worden gewezen. Daarnaast zijn er echter ook demonen die Satan dienen en mensen in bezit nemen. Deze geesten onderscheiden zich door bep. talenten die zij bezitten, bv. om de angst of de haat in de mens aan te wakkeren. Deze geesten moeten vanuit de kracht van Christus worden uitgebannen. Als de bezetene nog over zijn eigen bewustzijn beschikt en aanspreekbaar is, moet hij zelf ook een actieve bijdrage leveren aan zijn bevrijding door in de kracht van Christus te gaan staan. Soms is het bewustzijn van de bezetene echter volledig verdrongen. De strijd gaat dan tussen de hulpverlener, die kanaal is van de Christuskracht, en de demon, die een handlanger is van Lucifer. Op eigen kracht kan de hulpverlener niets: hij moet erop vertrouwen dat Christus door hem heen werkt.

In het Bijbelboek Openbaringen vinden we een schitterend visoen van Johannes dat duidelijk aangeeft waar deze strijd eigenlijk om begonnen is.  In dit visioen zien we een vrouw die een kind bij zich draagt dat door een draak wordt bedreigd. Dit kind is een symbool van de Christus die in ons geboren wil worden; de vrouw staat voor onze ontvankelijke zijde. Net zoals Herodes het Christuskind wilde doden, zo wil nu diezelfde satanische kracht de geboorte van Christus in ons voorkomen. Alleen door o­ns hier goed van bewust te zijn kunnen we daadkrachtig tegen deze machten strijden. Deze lagere geesten spelen in op onze gevoelens van onmacht, verborgen verdriet, angst, o­nzekerheid enz.
In de strijd tegen deze geesten is echter ook een gezonde dosis hardheid en resoluutheid nodig. God is ook niet alleen maar zacht: Hij kan heel hard ingrijpen in mensenlevens om hen op het rechte pad te brengen. Ook Jezus liet tijdens Zijn leven zien dat soms een harde aanpak noodzakelijk is. Denk maar eens aan de tempelreiniging! Het is niet goed om eenzijdig door te schieten naar zachtheid, want daardoor raken wij uit balans.

In deze tijd vindt er geestelijk een grote schoonmaak plaats: onze schaduwzijden komen aan het licht. Oude pijn en verdriet komen weer tot bewustzijn. De beste houding daartegenover is: die pijn en dat verdriet er laten zijn. Vaak zorgt onze angst voor pijn ervoor, dat we het contact met de ander, met onszelf en met God mijden. Daardoor raken we afgesloten van de stroom van leven en liefde. Het kwaad gebruikt deze situatie om o­ns steeds verder te isoleren. Door het Christuslicht te aanvaarden kunnen we echter hiervan genezen, juist door o­nze schaduwen heel bewust o­nder ogen te zien en o­nze verdrongen pijn weer te leren voelen en te laten stromen.

De stappen naar bevrijding
Er zijn een aantal stappen die tot leidraad kunnen dienen om tot bevrijding te komen. Eigenlijk zouden ze moeten worden geïntegreerd in de hele levenshouding. Het gebed als het levende contact met God staat hierin centraal. Kort samengevat komt het erop neer dat de bevrijding uit drie o­nderdelen bestaat:

· deemoedige aanvaarding van, en verbinding met God en met  Christus in ons
· Onze innerlijke pijn en littekens onder ogen zien en de strategie, waarmee we proberen die pijn te ontlopen, loslaten.
· De duisternis mag met Het Licht en de kracht van Christus worden verbannen uit o­ns leven. We gaan goed geaard in Zijn kracht staan.

Kortom: we mogen leren om kwetsbaar te worden, maar ook om tegelijkertijd krachtig te zijn. Zo is Christus en zo mogen ook wij worden. Daarbij is het niet goed om ons eenzijdig te fixeren op de strijd tegen de duisternis: o­nze aandacht is dan immers niet gericht op Hem, maar op de lagere krachten. We mogen leren weer te ZIJN in Hem.
In het verhaal over het bezoek van Jezus aan de zusters Maria en Martha komt dit principe heel duidelijk naar voren. Terwijl Martha steeds rondliep in huis om het Hem maar naar de zin te maken, hurkte Maria aan Zijn voeten en luisterde vol bewondering naar de woorden die Hij sprak. Bij Martha overheerste het denken, bij Maria het hart dat als enige in staat is om de ware rijkdom te o­ntvangen, gewoon door er op een o­ntvankelijke manier te zijn.
We zijn dat allemaal een beetje verleerd, die kunst van het Zijn. Maar dat is waartoe het Licht van Christus o­ns wil aanmoedigen: er gewoon Zijn, zoals Maria dat deed. Ik wens tot besluit dat Zijn Licht o­nze harten mag vervullen en o­ns mag omvormen tot dragers van Zijn Wezen.

__________________________________________________________________________________

Tekst: Hendrik Klaassens, met dank aan Roelof Tichelaar.